Romański Portico de la Gloria
wykonany przez Maestro Mateo jest głównym wejściem do Katedry św. Jakuba. Zdobi
go wiele rzeźb postaci biblijnych Starego i Nowego Testamentu.
Wśród nich, na
lewym filarze podtrzymującym łuk (archiwoltę) wprowadzający do nawy głównej, znajduje
się figura proroka Daniela, a naprzeciw na filarze przy bramie wejściowej postać
biblijnej Estery.
 |
| Nartex katedry świętego Jakuba |
Prorok Daniel, który głosił
nadejście Pana, w odróżnieniu od towarzyszących mu obok poważnie wyglądających
proroków Mojżesza, Izajasza i Jeremiasza, których wzrok skierowany jest na centralna kolumnę z Drzewem Jessego, figlarnie uśmiecha się patrząc w
kierunku stojącej naprzeciw niego kobiety, a bardziej dokładniej na jej biust.
 |
| Izajasz, Daniel, Jeremiasz i Mojżesz |
Kobieta nie patrzy na Daniela, ale czuje jego wzrok, uśmiecha się, a na twarzy
pojawia się rumieniec (widoczny do dzisiaj na pozostałości romańskiej
polichromii).
 |
| Estera (przed konserwacją Portico Gloria) |
Kobieta była utożsamiana z
różnymi postaciami:
- Esterą, piękną Żydówką, córką
dostojnika perskiego Mardocheusza,
- królową Sabą,
- personifikacją anioła,
pierwowzorem dla uśmiechniętego anioła w katedrze Reims.
Wielcy rzeźbiarze pozwalali sobie
niejednokrotnie na żarty, wieloznaczności i aluzje w wykonywanych przez siebie
dziełach. Maestro Mateo umieścił pełną kobiecości rzeźbę biblijnej Estery, gdyż
a tą postacią jest ona najczęściej utożsamiana, oraz proroka Daniela, pokazując,
że wielcy biblijni prorocy są też zwykłymi ludźmi nieobojętni na wdzięki
pięknych kobiet, a za taką uchodziła Estera, której uśmiech przesyła sygnał, że
jej ciało daje też ochotę do życia.
Wykonana przez Mistrza Mateo
rzeźba królowej Estery miała duży i jędrny biust i ludzie, którzy przybywali do
katedry lubili popatrzeć w tamtym kierunku, nierzadko komentując tą rzeźbę.
Wywołało to protest ze strony władz kościelnych, które uznały tą postać za przedstawioną
zbyt frywolnie. Nakazano rzeźbiarzowi przerobić część tej rzeźby przez
zmniejszenie biustu i mocniejsze jego przysłonięcie. Rzeźbiarz polecenie
wykonał, ale to z kolei wywołało protesty i bunt ze strony ludzi. Rzeźby nie
dało się po raz kolejny zmienić, a władze kościoła były nieugięte, więc w
odwecie na decyzję Kapituły Katedralnej i na pamiątkę tego, co było, zaczęto w
Santiago de Compostela produkować ser w kształcie utraconego biustu Estery z
Portyku Chwały i sprzedawać przybywającym pielgrzymom, z odpowiednim oczywiście
komentarzem. Ser nazwano Quexito Tetilla, czyli ser sutek i jest produkowany do
dzisiejszych czasów na terenie Galicji.
Queixo Tetilla
Ser sutek jest jednym
z bardziej reprezentatywnych serów dla kuchni z Galicji
i z zastrzeżoną nazwą nadaną w 1992 r. Wykonywany jest głównie z
pasteryzowanego mleka krów ras pochodzących z Galicji, wypasanych w
wilgotnej strefie przybrzeżnej.
Ma stożkowy, wklęsło-wypukły
kształt, przypominający kobiecą pierś ze sutkiem, od którego nazwę przyjął ten
ser. Ser jest modelowany ręcznie. Mleko ogrzewa się między 28 i 32 ° C, z
dodatkiem naturalnej podpuszczki. Powstała Po ścięciu mleka i po stwardnieniu masa
serowa cięta jest na duże kawałki i kształtowane z użyciem formy o nazwie
„cuncas”, w której jest ugniatane do całkowitego wypłynięcia serwatki. Proces
kończy się moczeniem w solance. Dojrzewanie w wilgotnym środowisku typowym dla
Galicji trwa od 10 do 30 dni.
Ser ma łagodny, lekko cierpki
smak, kremową i gładką konsystencję. Na zewnątrz ma twardą skorupę w
kolorze od słomkowej do żółtej. Wewnętrzny korpus sera jest
miękki. Sprzedawany jest w jednolitych kształtach o wadze około 1 kg. Ser
należy przechowywać w chłodnym miejscu, ale należy wyjąć na kilka godzin przed
spożyciem. Ser przecina się na pionowe kawałki, a potem na plastry cięte
„od sutka”. Może być spożywany sam lub
podgrzany na grzankach. Dobrze komponuje się z czerwonym winem lub młodym Albariño.
Prorok Daniel
Żył ok. 600 lat przed Chrystusem
i uważany jest za jednego z czterech wielkich proroków Starego Testamentu. Daniel pochodził z rodziny patrycjuszy. Gdy przebywał na dworze babilońskim,
uparcie odmawiał oddawania czci posągom. Bóg obdarzył Daniela obok wyjątkowej
inteligencji także bardzo cenionym darem prorokowania. Wyjaśniał on królowi
babilońskiemu, słynnemu Nabuchodonozorowi, zawiłości jego snów dotyczących
przyszłości królestwa. Robił błyskawiczną karierę, dopóki zazdrośni dworzanie
nie wmówili kolejnemu babilońskiemu królowi Dariuszowi, ojcu Aleksandra
Wielkiego, że Daniel nie jest wiernym poddanym. Monarcha wydał więc Proroka na
pożarcie lwom. Te jednak - ku zdumieniu zebranych - nie tylko Daniela nie
rozszarpały, ale lizały mu ręce i nogi. Zdarzenie to tak wstrząsnęło królem
Dariuszem, że nakazał on wychwalanie Boga czczonego przez Daniela. Przed
śmiercią Daniel przepowiedział kilka innych znaczących wydarzeń, m.in. czas
narodzin Chrystusa i Jego śmierć.
 |
| Prorok Daniel, Kaplica Sykstyńska |
O jego życiu opowiada biblijna Księga
Daniela. W 1 poł. II w.p.n.e., zostały napisane: "Opowiadanie o
Zuzannie" , "Opowiadanie o Belu" i "Opowiadanie o
smoku", których bohaterem jest Daniel, a które zostały uznane w kościele rzymskokatolickim za kanoniczne i
znajdują się w rozdziałach 13. i 14. Księgi Daniela. Jego wspomnienie obchodzone jest 21 lipca. Jest czczony głownie w kościele prawosławnym. Dwa miasta, Suza i Samarkanda podawane są jako miejsce jego spoczynku.
 |
| Prorok Daniel, ikona XVIII wiek, Kriżi Rosja |
Estera
Jest to postać biblijna, której
życie opisane jest w Księdze Estery. Była młodą Żydówką o właściwym
imieniu Hadassa wychowywaną pod opieką swojego stryjecznego brata Mardocheusza,
który był urzędnikiem na dworze ówczesnego króla Persji Kserksesa
(Achaszewerosza), panującego w latach 485-465 p.n.e.
Kariera Estery jako królowej
Persji rozpoczęła się zupełnie niespodziewanie.
Legenda oparta na biblijnej
Księdze Estery opowiada, ze pewnego dnia Waszti, główna nałożnica i małżonka
króla Kserksesa, odmówiła tańca dla królewskich gości, podczas którego na
rozkaz męża miała być ubrana wyłącznie w koronkową narzutę, Kserkses, po
naradzie ze swoimi doradcami, rozwiązał małżeństwo, wyrzucił ją z pałacu i nakazał
sprowadzenie najpiękniejszych dziewic, by spośród nich wybrać nową
królową.
Wysłańcy króla przyszli do domu Elstery
w nocy, bez zapowiedzi. Przy świetle pochodni wyciągnęli ją z domu tak, jak
dziesiątki innych dziewcząt. Wiedziała, że jeśli przekroczy próg
królewskiego haremu, szybko z niego nie wyjdzie.
Postanowiła zrobić wszystko, by
zauroczyć Kserksesa i zostać królową. Pomagał jej w tym jeden z eunuchów,
Hegaja, który namówił ją do złamania tradycji haremu. Ubrana w wykwintną suknię
i bez wzywania udała się do komnaty króla.
 |
| Estera, Edwing Long 1878 r. |
Ku zaskoczeniu wszystkich dworzan
Kserkses ją przyjął i tak mu się spodobała, ze została jego żoną i królową.
Jakiś czas później Mardocheusz
popadł w konflikt z Hamanem, najwyższym urzędnikiem w Persji. Powodem
konfliktu był fakt, że Mardocheusz odmówił złożenia mu pokłonu jak inni
dostojnicy. Wówczas Haman, postanowił zemścić się nie tylko na Mardocheuszu,
ale i na wszystkich Żydach zamieszkujących kraj. Udało mu się wymóc na królu
dekret dający mu prawo do wymordowania całego narodu.
Estera, chcąc ratować swój naród,
zdecydowała się po raz drugi udać do męża bez jego wezwania i prosić o zmianę
rozkazu. Było to dość ryzykowne, bowiem Kserkses, jako władca porywczy mógł
rozgniewać się za to i skazać ją na
śmierć. Jednak król przyjął ją łaskawie i obiecał wydać ucztę na jej cześć.
Na uczcie obecny był też Haman.
Wtedy to Estera ujawniła, że przez intrygę tego człowieka jej naród musi
zginąć. Rozgniewany król kazał powiesić Hamana, a Mardocheusz zajął jego
stanowisko.
 |
| groby Estery i Mardocheusza, Hamadan Iran |
